Op zaterdag 28 mei van 15u tot 17u wordt de Hypatiaprijs uitgereikt in Perdu, Amsterdam.
De tweejaarlijkse prijs voor het beste en meest prikkelende en actuele filosofieboek geschreven door een vrouw.
De shortlist is inmiddels bekend:
Lieke Asma, Mijn intenties en ik. Filosofie van de vrije wil (Boom)
Tinneke Beeckman, Machiavelli’s lef. Levensfilosofie voor de vrije mens (Boom)
Miriam Rasch, Frictie. Ethiek in tijden van dataïsme (De Bezige Bij)
Marjan Slob, De lege hemel. Over eenzaamheid (Ambo|Anthos)
Barbara Stok, De filosoof, de hond en de bruiloft (Nijgh & Van Ditmar)
Voorafgaande aan de uitreiking houden we van 13.15u tot 14.30u de Algemene Ledenvergadering van SWIP-NL.
Niet-leden zijn welkom vanaf 14.45u; van 15.00 – 17.00 uur volgt het programma en de uitreiking van de Hypatiaprijs. Alle genomineerden zullen kort vertellen over hun boek!
28 mei in Perdu: Kloveniersburgwal 86, Amsterdam. Aanmelding is niet nodig.
Met genoegen presenteren wij de longlist voor de Hypatia-prijs. De tweejaarlijkse
prijs voor het beste en meest prikkelende en actuele filosofieboek geschreven door
een vrouw*. Met het instellen van deze prijs willen we ieder die zich identificeert als
vrouw in de filosofie in Nederland en Vlaanderen een podium bieden.
De prijs is vernoemd naar de Griekse filosofe Hypatia (ca 355-415). Zij was
befaamd om haar wiskundige en astronomische kennis. Tegenwoordig fungeert ze
als symbool van het feminisme.
Longlist Hypatia-prijs 2022
Lieke Asma, Mijn intenties en ik. Filosofie van de vrije wil (Boom)
Tinneke Beeckman, Machiavelli’s lef. Levensfilosofie voor de vrije mens
(Boom)
Dilara Bilgiç, De Black Box Democratie. Een nieuw politiek systeem voor Nederland (Boom)
Sanne Bloemink, De wilde wereld. Een nieuwe relatie met de natuur (Pluim)
Ellen Boleij, Een draad in het weefsel. Overheidsbeleid maken met Hannah Arendt (ISVW)
Laura Burgers, Eva Meijer en Evanne Nowak, De stem van de Noordzee
(Boom)
Joke Hermsen, Ogenblik & Eeuwigheid. Meer tijd voor de kunst
(Arbeiderspers)
Marthe Kaan, Moeder natuur. Waarom liefde altijd tekortschiet (Prometheus)
Joyce Pijnenburg, Pen, bed en habijt. Drie vrouwen over gender, seks en redelijkheid (ISVW)
Miriam Rasch, Frictie. Ethiek in tijden van dataïsme (De bezige bij)
Katrien Schaubroeck, Iris Murdoch. Een filosofie van de liefde (Letterwerk)
Marjan Slob, De lege hemel. Over eenzaamheid (Ambo|Anthos)
Lotte Spreeuwenberg, Liefde en revolutie (Letterwerk)
Barbara Stok, De filosoof, de hond en de bruiloft (Nijgh & Van Ditmar)
Greet Van Thienen, De stuntelende mens. Een klein onderzoek naar wat we zijn (Pelckmans)
De jury van de Hypatiaprijs bestaat uit Annemie Halsema (voorzitter), Cris van der
Hoek, Mariska Jansen, Grace Ndjâko en Khadija al Mourabit.
De shortlist wordt in april bekend gemaakt. De prijsuitreiking vindt plaats op zaterdag
28 mei in Perdu, Amsterdam.
Op 7 april organiseert SWIP-NL in samenwerking met Uitgeverij Letterwerk en podium Perdu een boekbespreking van:
Liefde en revolutie, Lotte Spreeuwenberg
Filosofische Bibliotheek Diotima: De soevereiniteit van het goede (Iris Murdoch) en Wat is heilig in de mens? De laatste essays (Simone Weil)
“De wil en de rede zijn geen volstrekt gescheiden vermogens van de morele actor,” aldus Iris Murdoch in De soevereiniteit van het goede. In haar visie op de samenhang tussen wil en rede was ze onder meer beïnvloed door Simone Weil, die het concept van de aandacht centraal stelde: “De wil beïnvloedt onze overtuigingen voortdurend, ten goede of ten kwade. In het beste geval is de wil in staat om je overtuigingen te beïnvloeden door een aanhoudende aandacht voor de werkelijkheid. Dat is wat Simone Weil bedoelt als ze zegt dat ‘de wil bestaat uit gehoorzaamheid, niet uit besluitvaardigheid.’”
In Liefde en revolutie neemt Lotte Spreeuwenberg deze ‘liefdevolle aandacht’ als uitgangspunt voor activisme: “Liefdevolle aandacht vestigt de blik op hen die in de marges verdwijnen.”
We bespreken dit thema tijdens de (door de coronacrisis uitgestelde) boeklancering van de twee Nederlandse vertalingen van De soevereiniteit van het goede (Iris Murdoch), Wat is heilig in de mens? (Simone Weil) en het essay Liefde en revolutie (Spreeuwenberg). Behalve Spreeuwenberg spreekt ook Mariëtte Willemsen; zij schreef het nawoord bij de uitgave van Simone Weil. Na afloop van de presentaties gaan we in gesprek over de vraag naar de hedendaagse relevantie van Simone Weil en Iris Murdoch (moderatoren: Thomas Crombez, de uitgever; en Joyce Pijnenburg, bestuurder bij SWIP-NL).
De bijeenkomst vindt plaats in Perdu (Kloveniersburgwal 86, Amsterdam) van Inloop: 19.30 uur. Programma vanaf 20.00 tot ca. 21.30/45 uur.
De bijeenkomst is gratis en er is gelegenheid tot het kopen van de boeken.
Meld je graag even aan via info@swip-filosofie.nl (niet verplicht).
De Filosofische Bibliotheek Diotima is een nieuwe reeks van filosofische klassiekers die in eigentijdse Nederlandse vertalingen worden uitgebracht.
lecture by Ruth E. Hagengruber: The Stolen History: Retrieving the History of Women Philosophers and Its Methodical Implications
panel discussion with Monika Kirloskar-Steinbach, Chris Meyns and Ruth E. Hagengruber:Between the lines: Will uncovering erased voices change our notion of philosophy?
moderators: Liesbeth Schoonheim and Trijsje Franssen
In de leesgroep van SWIP-NL wordt deze winter het boek van Sara Ahmed, The Cultural Politics of Emotion besproken. Iedereen die colleges filosofie heeft gevolgd in het verleden is van harte welkom. We vergaderen op de laatste vrijdag van de maand van 13:00-15:00 in zaal 12A92 in het hoofdgebouw van de VU, de Boelelaan 1105, Amsterdam. Omdat deze zaal in een gesloten gedeelte van de 12e verdieping is ontmoeten wij elkaar in de lounge op deze verdieping en gaan samen met een pasje naar de zaal. Graag dus op tijd komen. Voor vragen en aanmelding kun je contact opnemen met Loes Derksen, l.d.derksen@vu.nl
Het rooster is als volgt:
10 dec. Introduction, Hoofdstuk 1, The Contingency of Pain en Hoofdstuk 2, The Organisation of Hate, p. 1-61
28 jan. Hoofdstuk 3, The Affective Politics of Fear en Hoofdstuk 4, The Performativity of Disgust, p. 62-99
25 febr. Hoofdstuk 5, Shame Before Others en Hoofdstuk 6, In the Name of Love, p. 100-143
25 maart Hoofdstuk 7, Queer Feelings en Hoofdstuk 8, Feminist Attachments, p. 144-190
29 april Conclusion – Just Emotions en Afterword, Emotions and their Objects, p. 191-233. Algemene bespreking van het boek.
On June 18th Sophie van Balen (Erasmus University) will present her research on “‘Hometactics,’ atmospheric care and agonistic realism” in relation to environmental politics.
‘Hometactics,’ atmospheric care and agonistic realism: Ingredients for an environmental politics?
In politics and political philosophy, practices of care towards our surroundings are often considered out of scope or within a framework that perpetuates dichotomies between man and nature. Yet, contemporary challenges as well as contemporary work developed by mainly women thinkers suggest a shift in attention is possible and necessary. In a tentative exploration of different philosophical fields, this lecture will consider the politics of hometactics (Ortéga, 2019), atmospheric care (Vine, 2019; Puig de la Bellacasa, 2017), and agonistic realism (Honig, 2011/2014) as frameworks of politicisation and as potential building blocks for a future-oriented politics in face of environmental crises. What is the relevance of practices of care towards our home environments and of feeling (not) at home for such a complex and daunting problem as the climate crisis? How do these practices help to visualise as well as materialise politics as a more-than-human affair? And what tensions, or relations, come to the fore when considering (more-than-human) politics of care as instances of agonism?
Sophie van Balen (MA) is Lecturer Humanities at Erasmus University College and PhD researcher at Erasmus School of Philosophy. Next to that, she is head of the program board at philosophical café Felix & Sofie in Amsterdam. In her PhD project, Sophie van Balen develops a politics of air, air pollution and breathability in face of ecological crises. To this end, she brings together foam theory (Sloterdijk, 2016) with a new materialist, more than human politics of care. In 2019, Sophie van Balen organised the fourth biennial conference in Performance Philosophy ‘Intervention? Intoxication!’ and was guest-editor for the subsequent journal issue.
SWIP-NL Academic Lectures: In February 2020, just before the Covid-19 crisis, we organized the first event in our new series of academic lectures (Jingjing Li, The Yogācāra Dialectics of Gender, Leiden University). We recently decided for now to continue the series online.
Event in English – simultaantolken Nederlands aanwezig*
Today the work of many erased voices is being retrieved – female, non-western, and other voices excluded from the western canon – which leads to new questions about western culture and philosophy. Our annual Hypatia event 2021 will concern these questions.
Prof. Dr. Ruth Hagengruber
Lecture by Ruth Hagengruber, Professor of Philosophy (Universität Paderborn) and director of the center for the History of Women Philosophers and Scientists:
The Stolen History—Retrieving the History of Women Philosophers and Its Methodical Implications
Throughout the last 40 years, many scholars have dedicated their endeavors to conserving the writings of women philosophers. Now we have access to valuable sources that show that the history of women philosophers stretches back as far as the history of philosophy itself. Using the history of women philosophers as a methodical approach to philosophy is a unique and indispensable means to widen and to change philosophical insights. Re-reading the history of philosophy and including the ideas of women philosophers, however, does not only add some more narratives but challenges the methodology of philosophy. The history of philosophy that we are traditionally educated in the western world is simply not true to the facts. Thus, I demand a rewriting of the history of philosophy that takes into account the ideas that are incorporated in the writings of women philosophers and that have been denied by the narratives and fabric of sexualized and patriarchally influenced thought.
The event will include a panel discussion with Prof. Dr. Hagengruber, Prof. Dr. Monika Kirloskar-Steinbach and Dr. Chris Meyns, chaired by Dr. Liesbeth Schoonheim. Column by Joyce Pijnenburg, MA. The event will take place through Zoom (14.30-17.00h CET); for further details see our site.
* Bij dit programma schuiven vier studenttolken aan, zodat de lezing en de discussie ook in het Nederlands te volgen zullen zijn. De voorzitter zal bij aanvang van het programma toelichten hoe de tolk-kanalen in Zoom kunnen worden aangevinkt. Met dank aan Dries Cavents, Jana Berghman, Amber Wevers, Janina van Nielen, en de Katholieke Universiteit Leuven. Klik hier voor meer informatie over het programma (EN/NE).
Between the lines: Will uncovering erased voices change our notion of philosophy?
Until only a decade ago, it was common practice to claim that women had never made any significant contribution to the history of philosophy. They simply did not figure in the handbooks. Today we know better. We also know better where to look: not in handbooks and overviews, but in correspondences, in archives, in genres not generally recognized as ‘philosophical’, that is, between the lines of the canon of philosophy.
Today the work of many erased voices is being retrieved – female, non-western, and other voices excluded from the western canon – which leads to new questions about western culture and philosophy. Focusing on the space between the lines can have disruptive effects. Will it change our notion of philosophy, of thought, perhaps even of thinking?
For our Hypatia-lecture 2021, Ruth Hagengruber will address the question how the history of women philosophers is changing philosophy: “The stolen history: Retrieving the history of women philosophers and its methodical implications”. Subsequently our panelists will discuss the impact on the canon of ‘reading between the lines’.
Tussen de regels: Verandert de ontsluiting van uitgewiste stemmen ons begrip van filosofie?
Nog maar tien jaar geleden was het heel gewoon om te stellen dat vrouwen geen bijdrage van betekenis hadden geleverd aan de geschiedenis van de filosofie. Ze stonden eenvoudigweg niet in de handboeken. Tegenwoordig weten we wel beter. En we weten ook beter waar te zoeken: niet in handboeken en overzichten, maar in briefwisselingen, archieven en genres die doorgaans niet als ‘filosofisch’ worden gezien – kortom, tussen de regels van de filosofische canon.
Nu het werk wordt opgediept van veel uitgewiste stemmen – vrouwelijke, niet-westerse, en andere stemmen die uit de westerse canon zijn weggelaten – komen ook nieuwe vragen op over westerse cultuur en filosofie. Aandacht voor de ruimte tussen de regels kan een ontwrichtend effect hebben. Verandert nu ook ons begrip van filosofie en van het denken?
In de Hypatia-lezing van 2021 zal Ruth Hagengruber ingaan op de vraag hoe de geschiedenis van vrouwelijke filosofen de filosofie aan het veranderen is. In het panel zal de vraag worden besproken welke invloed het ‘tussen de regels lezen’ op de canon heeft.
8 mei, online via Zoom
14.30u -17.00u
De voertaal is Engels, maar er zullen simultaantolken aanwezig zijn voor wie het programma in het Nederlands wil volgen. Met dank aan de Katholieke Universiteit Leuven.
Lezing: Ruth Hagengruber, hoogleraar wijsbegeerte, Universität Paderborn, directeur van het centrum History of Women Philosophers and Scientists
De winnares van de Hypatia-prijs 2020 is filosofe Monica Meijsing. Zij krijgt de prijs voor haar werk ‘Waar was ik toen ik er niet was?‘
Uit het juryrapport:
Het aantrekkelijke van dit boek is dat het gradueel en aan de hand van gevalsstudies een heldere eigen positie ontwikkelt. Het boek neemt je mee van het ene naar het andere standpunt: je wilt doorlezen tot je weet wat nu wel of geen persoon is. Meijsing laat zien waarom filosofische theorieën omtrent het persoonsbegrip zoals die van Descartes en Locke afvallen: we zijn wel degelijk niet enkel geest, maar ook ons lichaam. Eenmaal tot de conclusie gekomen dat de persoon wel identiek moet zijn aan het organisme (en dat zijzelf dus in narcose nog steeds dezelfde persoon is), analyseert zij het graduele ontstaan van zelfbewustzijn. Ook dieren zijn organismen met een zelfbewustzijn, met een eerstepersoonsperspectief; het zijn namelijk autopoietische wezens, d.w.z. wezens die zichzelf onderscheiden van hun omgeving. En ook in onze slaap hebben we nog een afgeslankte vorm van zelfbesef. Tot slot geldt ook voor demente mensen dat ze nog een vorm van eerstepersoonperspectief bezitten. Het boek haalt de gedachte onderuit dat er strikte onderscheidingen te maken zijn tussen dieren en mensen, en tussen personen en niet- personen. Uiteindelijk komt Meijsing tot een conclusie die even onontkoombaar is als sympathiek, namelijk dat wij wezens zijn die in gemeenschap leven. Personen zijn menselijke organismen die door andere personen zijn opgenomen in de menselijke gemeenschap, zo besluit zij. Juist daarom hebben we een moreel in plaats van metafysisch persoonsbegrip nodig.
haar werk ‘