Boekbespreking op 7 april 2022: Wat is de hedendaagse relevantie van Simone Weil en Iris Murdoch?

Op 7 april 2022 organiseert SWIP-NL in samenwerking met Uitgeverij Letterwerk en podium Perdu een boekbespreking van:

  • Liefde en revolutie, Lotte Spreeuwenberg
  • Filosofische Bibliotheek Diotima: De soevereiniteit van het goede (Iris Murdoch) en Wat is heilig in de mens? De laatste essays (Simone Weil)

“De wil en de rede zijn geen volstrekt gescheiden vermogens van de morele actor,” aldus Iris Murdoch in De soevereiniteit van het goede. In haar visie op de samenhang tussen wil en rede was ze onder meer beïnvloed door Simone Weil, die het concept van de aandacht centraal stelde: “De wil beïnvloedt onze overtuigingen voortdurend, ten goede of ten kwade. In het beste geval is de wil in staat om je overtuigingen te beïnvloeden door een aanhoudende aandacht voor de werkelijkheid. Dat is wat Simone Weil bedoelt als ze zegt dat ‘de wil bestaat uit gehoorzaamheid, niet uit besluitvaardigheid.’”

In Liefde en revolutie neemt Lotte Spreeuwenberg deze ‘liefdevolle aandacht’ als uitgangspunt voor activisme: “Liefdevolle aandacht vestigt de blik op hen die in de marges verdwijnen.”

We bespreken dit thema tijdens de (door de coronacrisis uitgestelde) boeklancering van de twee Nederlandse vertalingen van De soevereiniteit van het goede (Iris Murdoch), Wat is heilig in de mens? (Simone Weil) en het essay Liefde en revolutie (Spreeuwenberg). Behalve Spreeuwenberg spreekt ook Mariëtte Willemsen; zij schreef het nawoord bij de uitgave van Simone Weil. Na afloop van de presentaties gaan we in gesprek over de vraag naar de hedendaagse relevantie van Simone Weil en Iris Murdoch (moderatoren: Thomas Crombez, de uitgever; en Joyce Pijnenburg, bestuurder bij SWIP-NL).

De bijeenkomst vindt plaats in Perdu (Kloveniersburgwal 86, Amsterdam) van Inloop: 19.30 uur. Programma vanaf 20.00 tot ca. 21.30/45 uur.

De bijeenkomst is gratis en er is gelegenheid tot het kopen van de boeken.

Meld je graag even aan via info@swip-filosofie.nl (niet verplicht).

De Filosofische Bibliotheek Diotima is een nieuwe reeks van filosofische klassiekers die in eigentijdse Nederlandse vertalingen worden uitgebracht.

Alvast meer lezen over de boeken? Zie de site van Letterwerk.

Hypatialezing 2021: Ruth Hagengruber

lecture by Ruth E. Hagengruber: The Stolen History: Retrieving the History of Women Philosophers and Its Methodical Implications

panel discussion with Monika Kirloskar-Steinbach, Chris Meyns and Ruth E. Hagengruber:Between the lines: Will uncovering erased voices change our notion of philosophy?

moderators: Liesbeth Schoonheim and Trijsje Franssen

SWIP-NL Hypatia event (May 8th, 2021)

SWIP-NL leesgroep: Sara Ahmed – The Cultural Politics of Emotion

In de leesgroep van SWIP-NL wordt deze winter het boek van Sara Ahmed, The Cultural Politics of Emotion besproken. Iedereen die colleges filosofie heeft gevolgd in het verleden is van harte welkom. We vergaderen op de laatste vrijdag van de maand van 13:00-15:00 in zaal 12A92 in het hoofdgebouw van de VU, de Boelelaan 1105, Amsterdam. Omdat deze zaal in een gesloten gedeelte van de 12e verdieping is ontmoeten wij elkaar in de lounge op deze verdieping en gaan samen met een pasje naar de zaal. Graag dus op tijd komen. Voor vragen en aanmelding kun je contact opnemen met Loes Derksen, l.d.derksen@vu.nl

Het rooster is als volgt:

10 dec.  Introduction, Hoofdstuk 1, The Contingency of Pain en Hoofdstuk 2, The Organisation of Hate, p. 1-61

28 jan.   Hoofdstuk 3, The Affective Politics of Fear en Hoofdstuk 4, The Performativity of Disgust, p. 62-99

25 febr. Hoofdstuk 5, Shame Before Others en Hoofdstuk 6, In the Name of Love, p. 100-143

25 maart  Hoofdstuk 7, Queer Feelings en Hoofdstuk 8, Feminist Attachments, p. 144-190

29 april  Conclusion – Just Emotions en Afterword, Emotions and their Objects, p. 191-233. Algemene bespreking van het boek.

 

Aankondiging SWIP-NL Academische lezing door Sophie van Balen op 18 februari 2021 (online)

On June 18th Sophie van Balen (Erasmus University) will present her research on “‘Hometactics,’ atmospheric care and agonistic realism” in relation to environmental politics.

‘Hometactics,’ atmospheric care and agonistic realism: Ingredients for an environmental politics?

In politics and political philosophy, practices of care towards our surroundings are often considered out of scope or within a framework that perpetuates dichotomies between man and nature. Yet, contemporary challenges as well as contemporary work developed by mainly women thinkers suggest a shift in attention is possible and necessary. In a tentative exploration of different philosophical fields, this lecture will consider the politics of hometactics (Ortéga, 2019), atmospheric care (Vine, 2019; Puig de la Bellacasa, 2017), and agonistic realism (Honig, 2011/2014) as frameworks of politicisation and as potential building blocks for a future-oriented politics in face of environmental crises. What is the relevance of practices of care towards our home environments and of feeling (not) at home for such a complex and daunting problem as the climate crisis? How do these practices help to visualise as well as materialise politics as a more-than-human affair? And what tensions, or relations, come to the fore when considering (more-than-human) politics of care as instances of agonism?

Sophie van Balen (MA) is Lecturer Humanities at Erasmus University College and PhD researcher at Erasmus School of Philosophy. Next to that, she is head of the program board at philosophical café Felix & Sofie in Amsterdam. In her PhD project, Sophie van Balen develops a politics of air, air pollution and breathability in face of ecological crises. To this end, she brings together foam theory (Sloterdijk, 2016) with a new materialist, more than human politics of care. In 2019, Sophie van Balen organised the fourth biennial conference in Performance Philosophy ‘Intervention? Intoxication!’ and was guest-editor for the subsequent journal issue.

12.00h-13.00h CET; online through Zoom: https://tudelft.zoom.us/j/95643879935
Meeting ID: 956 4387 9935

SWIP-NL Academic Lectures: In February 2020, just before the Covid-19 crisis, we organized the first event in our new series of academic lectures (Jingjing Li, The Yogācāra Dialectics of Gender, Leiden University). We recently decided for now to continue the series online.

Aankondiging Hypatialezing 8 Mei 2021: Ruth Hagengruber – ‘The Stolen History’

Event in English – simultaantolken Nederlands aanwezig*

Today the work of many erased voices is being retrieved – female, non-western, and other voices excluded from the western canon – which leads to new questions about western culture and philosophy. Our annual Hypatia event 2021 will concern these questions.

Prof. Dr. Ruth Hagengruber

Lecture by Ruth Hagengruber, Professor of Philosophy (Universität Paderborn) and director of the center for the History of Women Philosophers and Scientists:

The Stolen History—Retrieving the History of Women Philosophers and Its Methodical Implications

Throughout the last 40 years, many scholars have dedicated their endeavors to conserving the writings of women philosophers. Now we have access to valuable sources that show that the history of women philosophers stretches back as far as the history of philosophy itself. Using the history of women philosophers as a methodical approach to philosophy is a unique and indispensable means to widen and to change philosophical insights. Re-reading the history of philosophy and including the ideas of women philosophers, however, does not only add some more narratives but challenges the methodology of philosophy. The history of philosophy that we are traditionally educated in the western world is simply not true to the facts. Thus, I demand a rewriting of the history of philosophy that takes into account the ideas that are incorporated in the writings of women philosophers and that have been denied by the narratives and fabric of sexualized and patriarchally influenced thought.

The event will include a panel discussion with Prof. Dr. Hagengruber, Prof. Dr. Monika Kirloskar-Steinbach and Dr. Chris Meyns, chaired by Dr. Liesbeth Schoonheim. Column by Joyce Pijnenburg, MA. The event will take place through Zoom (14.30-17.00h CET); for further details see our site.

https://us02web.zoom.us/j/88530523000
Meeting ID: 885 3052 3000

* Bij dit programma schuiven vier studenttolken aan, zodat de lezing en de discussie ook in het Nederlands te volgen zullen zijn. De voorzitter zal bij aanvang van het programma toelichten hoe de tolk-kanalen in Zoom kunnen worden aangevinkt. Met dank aan Dries Cavents, Jana Berghman, Amber Wevers, Janina van Nielen, en de Katholieke Universiteit Leuven. Klik hier voor meer informatie over het programma (EN/NE).

Aankondiging SWIP-NL Hypatialezing en event: ‘Between the lines’

*Zie beneden voor de Nederlandstalige aankondiging. Bij dit programma zijn simultaantolken aanwezig.

Zoom: https://us02web.zoom.us/j/88530523000
Meeting ID: 885 3052 3000

 

Between the lines: Will uncovering erased voices change our notion of philosophy?

Until only a decade ago, it was common practice to claim that women had never made any significant contribution to the history of philosophy. They simply did not figure in the handbooks. Today we know better. We also know better where to look: not in handbooks and overviews, but in correspondences, in archives, in genres not generally recognized as ‘philosophical’, that is, between the lines of the canon of philosophy.

Today the work of many erased voices is being retrieved – female, non-western, and other voices excluded from the western canon – which leads to new questions about western culture and philosophy. Focusing on the space between the lines can have disruptive effects. Will it change our notion of philosophy, of thought, perhaps even of thinking?

For our Hypatia-lecture 2021, Ruth Hagengruber will address the question how the history of women philosophers is changing philosophy: “The stolen history: Retrieving the history of women philosophers and its methodical implications”. Subsequently our panelists will discuss the impact on the canon of ‘reading between the lines’.

May 8th online through Zoom:

14.30h – 17.00h CET

https://us02web.zoom.us/j/88530523000
Meeting ID: 885 3052 3000

Lecture: Ruth Hagengruber, professor of philosophy Universität Paderborn, director of the center History of Women Philosophers and Scientists

Panel: Ruth Hagengruber;

Monika Kirloskar-Steinbach, professor of philosophy, Universität Konstanz, professor of Diversifying Philosophy, Vrije Universiteit Amsterdam;

Chris Meyns, researcher in philosophy

Column: Joyce Pijnenburg, historian of women philosophers and western mystics

Chair: Liesbeth Schoonheim, postdoctoral researcher, Katholieke Universiteit Leuven

——————————————————————————————————————-

SWIP-NL Hypatialezing en panel 2021:

Tussen de regels: Verandert de ontsluiting van uitgewiste stemmen ons begrip van filosofie? 

Nog maar tien jaar geleden was het heel gewoon om te stellen dat vrouwen geen bijdrage van betekenis hadden geleverd aan de geschiedenis van de filosofie. Ze stonden eenvoudigweg niet in de handboeken. Tegenwoordig weten we wel beter. En we weten ook beter waar te zoeken: niet in handboeken en overzichten, maar in briefwisselingen, archieven en genres die doorgaans niet als ‘filosofisch’ worden gezien – kortom, tussen de regels van de filosofische canon.

Nu het werk wordt opgediept van veel uitgewiste stemmen – vrouwelijke, niet-westerse, en andere stemmen die uit de westerse canon zijn weggelaten – komen ook nieuwe vragen op over westerse cultuur en filosofie. Aandacht voor de ruimte tussen de regels kan een ontwrichtend effect hebben. Verandert nu ook ons begrip van filosofie en van het denken?

In de Hypatia-lezing van 2021 zal Ruth Hagengruber ingaan op de vraag hoe de geschiedenis van vrouwelijke filosofen de filosofie aan het veranderen is. In het panel zal de vraag worden besproken welke invloed het ‘tussen de regels lezen’ op de canon heeft.

8 mei, online via Zoom

14.30u -17.00u

De voertaal is Engels, maar er zullen simultaantolken aanwezig zijn voor wie het programma in het Nederlands wil volgen. Met dank aan de Katholieke Universiteit Leuven.

Lezing: Ruth Hagengruber, hoogleraar wijsbegeerte, Universität Paderborn, directeur van het centrum History of Women Philosophers and Scientists

Panel: Ruth Hagengruber;

Monika Kirloskar-Steinbach, hoogleraar wijsbegeerte, Universität Konstanz, hoogleraar ‘Diversifying Philosophy’, Vrije Universiteit Amsterdam;

Chris Meyns, onderzoeker wijsbegeerte

Column: Joyce Pijnenburg, historicus van vrouwelijke filosofen en westerse mystici

Voorzitter: Liesbeth Schoonheim, postdoctoraal onderzoeker, Katholieke Universiteit Leuven

Monica Meijsing wint de Hypatiaprijs 2020

De winnares van de Hypatia-prijs 2020 is filosofe Monica Meijsing. Zij krijgt de prijs voor haar werk ‘Waar was ik toen ik er niet was?

Uit het juryrapport:

Het aantrekkelijke van dit boek is dat het gradueel en aan de hand van gevalsstudies een heldere eigen positie ontwikkelt. Het boek neemt je mee van het ene naar het andere standpunt: je wilt doorlezen tot je weet wat nu wel of geen persoon is. Meijsing laat zien waarom filosofische theorieën omtrent het persoonsbegrip zoals die van Descartes en Locke afvallen: we zijn wel degelijk niet enkel geest, maar ook ons lichaam. Eenmaal tot de conclusie gekomen dat de persoon wel identiek moet zijn aan het organisme (en dat zijzelf dus in narcose nog steeds dezelfde persoon is), analyseert zij het graduele ontstaan van zelfbewustzijn. Ook dieren zijn organismen met een zelfbewustzijn, met een eerstepersoonsperspectief; het zijn namelijk autopoietische wezens, d.w.z. wezens die zichzelf onderscheiden van hun omgeving. En ook in onze slaap hebben we nog een afgeslankte vorm van zelfbesef. Tot slot geldt ook voor demente mensen dat ze nog een vorm van eerstepersoonperspectief bezitten. Het boek haalt de gedachte onderuit dat er strikte onderscheidingen te maken zijn tussen dieren en mensen, en tussen personen en niet- personen. Uiteindelijk komt Meijsing tot een conclusie die even onontkoombaar is als sympathiek, namelijk dat wij wezens zijn die in gemeenschap leven. Personen zijn menselijke organismen die door andere personen zijn opgenomen in de menselijke gemeenschap, zo besluit zij. Juist daarom hebben we een moreel in plaats van metafysisch persoonsbegrip nodig.

 

Online-uitreiking Hypatiaprijs 2020

Op zaterdagmiddag 3 oktober, van 13.30 tot 15.00, wordt de Hypatiaprijs uitgereikt. De SWIP-prijs voor het beste filosofieboek geschreven door een filosofe uit Nederland of België. Deze online-uitreiking vindt plaats via Zoom.
Je kunt de uitreiking bijwonen via onderstaande link en door vervolgens de passcode in te vullen:
https://vu-live.zoom.us/j/99358331974
Meeting ID: 993 5833 1974
Passcode: 118898

 

Shortlist Hypatiaprijs 2020

Met genoegen presenteren wij de shortlist voor de Hypatiaprijs. De tweejaarlijkse prijs voor het beste en meest prikkelende en actuele filosofieboek geschreven door een vrouw. Met het instellen van deze prijs willen we vrouwen in de filosofie in Nederland en Vlaanderen een podium bieden.

De Hypatia-prijs is vernoemd naar de Griekse filosofe Hypatia (ca 355-415). Zij was befaamd om haar wiskundige en astronomische kennis. Tegenwoordig fungeert ze als symbool van het feminisme.

Shortlist Hypatiaprijs 2020

Katleen GabrielsRegels voor Robots (Vubpress)
Joke HermsenHet tij keren (Prometheus)
Monica MeijsingWaar was ik toen ik er niet was? (Vantilt)
Renée van RiessenVan zichzelf bevrijd (Sjibbolet)
Ingrid RobeynsRijkdom (Prometheus)

De jury van de Hypatia-prijs bestaat uit Annemie Halsema (voorzitter), Cris van der Hoek, Mariska Jansen, Grâce Ndjako en Khadija al Mourabit.

De prijsuitreiking vindt plaats op zaterdag 3 oktober. Deze feestelijke uitreiking vindt offline of online plaats, afhankelijk van de dan geldende coronamaatregelen.